SGTT.VN - Trung Quốc và Ấn Độ đang cạnh tranh nhau
trong việc gây ảnh hưởng bằng tôn giáo ở châu Á với các hoạt động như
tài trợ cho các cuộc hội thảo, các website tôn giáo, trưng bày thánh
vật...
90% dân số Myanmar theo đạo Phật, nên việc “mượn” tôn
giáo này để thúc đẩy các quan hệ văn hoá với Myanmar là một cách hợp lý
mà Ấn Độ đang thực hiện. Và không chỉ có Ấn Độ.
Tượng phật và thánh vật ở Myanmar
Ở
thành phố Lumbini, nơi đức Phật chào đời, Trung Quốc muốn đổ 3 tỉ USD
vào để xây dựng sân bay mới, đường cao tốc, khách sạn, các trung tâm hội
nghị, các đền đài, và một đại học về Phật giáo, nhưng đại hội Phật giáo
toàn cầu do Ấn Độ tổ chức đã phản đối điều này. Ảnh: wikimedia
|
Vào tháng 12.2012, Ấn Độ và Myanmar đã đồng tổ chức hội
thảo về nghiên cứu Phật giáo kéo dài ba ngày tại học viện Phật giáo
quốc tế Sitagu ở thành phố Yangon của Myanmar. Ngoại trưởng Ấn Độ, ông
Salman Khurshid đã cùng tham dự với phó Tổng thống U Sai Mauk để khai
mạc hội thảo có sự tham gia của nhiều khách mời đến từ nhiều nước Đông
Nam Á. Ông Khurshid cũng tham dự lễ khánh thành công trình tượng Phật
cao 5m ở chùa Shwedagon linh thiêng ở Yangon. Tượng Phật này được chính
Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh cúng dường trong chuyến thăm Myanmar vào
tháng 5.2012.
Tháng 11.2011, Trung Quốc đã cung tống xá lợi răng Phật
đến Myanmar. Thánh vật của đền Linh Quang ở Bắc Kinh đã được đưa đến
nhiều thành phố của Myanmar, trong đó có cả thủ đô cũ Yangon và thủ đô
mới Naypyidaw, và đã thu hút nhiều Phật tử đến chiêm bái. Được truyền
thông Trung Quốc đưa tin rầm rộ, sự kiện nói trên là hoạt động nằm trong
khuôn khổ thoả thuận giữa đền Linh Quang và chùa Shwedagon nhằm mở rộng
các mối quan hệ tôn giáo giữa hai nước.
Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều đang cạnh tranh nhau trong
việc xây dựng quan hệ với Myanmar. New Delhi đang tìm kiếm các cơ hội
xây dựng đường sá, hải cảng, và đập thuỷ điện để cạnh tranh với hàng
loạt các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng mà Trung Quốc triển khai ở
Myanmar. Và các nhà ngoại giao cho rằng Ấn Độ có thể sử dụng “sức mạnh
mềm” để tạo sự ảnh hưởng ở Myanmar. Cựu ngoại trưởng Ấn Độ, ông Krishnan
Srinivasan nhận định: “Phật giáo ở châu Á là một trong những vốn quý to
lớn nhất của chúng tôi, một yếu tố đặc biệt trong sức mạnh mềm của
chúng tôi”. Mặc dù thừa nhận Trung Quốc có nguồn tài chính to lớn để tạo
ảnh hưởng với Myanmar, ông Srinivasan cho rằng Trung Quốc không sánh
được với Ấn Độ trong việc sử dụng Phật giáo như một sức mạnh mềm ở
Myanmar.
Nói về các hoạt động quảng bá Phật giáo ở nước ngoài
của Trung Quốc, giáo sư về quan hệ quốc tế Sabyasachi Basu Roy Chaudhuri
của Ấn Độ, nhận xét: “Đây không phải là hành động chống đỡ của Bắc Kinh
trước các chỉ trích toàn cầu về chính sách của họ đối với Tây Tạng, nơi
ngày càng có nhiều tăng lữ tự thiêu để phản đối sự ngược đãi. Đó còn là
việc tạo cảm xúc văn hoá và tôn giáo để kết nối với các nước có Phật
giáo phổ biến”.
Một sức mạnh mềm
Ở Nepal, Trung Quốc đã cấp vốn cho dự án 3 tỉ USD để
phát triển thành phố Lumbini, nơi Đức Phật chào đời. Và Nepal là một
vùng đệm quan trọng giữa Ấn Độ và Trung Quốc, mà New Delhi không hề thấy
thoải mái khi Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng ở Nepal, giống như ở Myanmar.
Sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc ở Sri Lanka cũng
làm Ấn Độ lo lắng. Và trong tháng 8.2012, Ấn Độ đã đưa các thánh vật
Kapilavastu lưu giữ ở bảo tàng quốc gia ở New Delhi đến giới thiệu ở
nhiều vùng của Sri Lanka, thu hút sự chú ý của đông đảo Phật tử ở đảo
quốc này. Các nhà hoạch định chính sách Ấn Độ lo ngại sự bao vây chiến
thuật của Trung Quốc bằng cách tăng cường quan hệ với các nước láng
giềng của Ấn Độ như Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Nepal và Myanmar.
Trong khi đó, Trung Quốc lại lo ngại việc Ấn Độ tăng cường các mối quan
hệ với Nhật Bản, Việt Nam, Úc, và các nước khác. Các chiến lược gia
Trung Quốc lo ngại rằng Mỹ đang tìm cách đưa Ấn Độ đến với các nước này
để đối phó với Trung Quốc. Trong sự căng thẳng không dứt này, Phật giáo
có thể tiếp tục là một yếu tố quan trọng trong tổng thể sức mạnh mềm mà
Ấn Độ và Trung Quốc đang sử dụng để giành được trái tim và tâm trí trong
khu vực.
Trà Sương (Al Jazeera)